RSI ontstaat door handelingen die vaak op hoge snelheid continu herhaald worden, terwijl er in de rest van het lichaam weinig tot geen beweging optreedt. Telkens wordt dezelfde beweging uitgevoerd, meestal licht gespannen en met precisie. Dit is noodzakelijk bij het werken met een muis en het typen op een toetsenbord.

Om deze nauwkeurige bewegingen uit te kunnen voeren is er een gelijktijdige aanspanning van spieren met tegengestelde functies nodig; cocontractie. Door de cocontractie treedt er minimale beweging op; een statische houding is aangenomen.

Door de cocontractie wordt de doorbloeding van de betrokken lichaamsdelen sterk verminderd en kan zelfs met 80% afnemen! Hierdoor krijgen de spieren nog maar 1/5 van de normale hoeveelheid zuurstof en voedingsstoffen en ontstaat er een ophoping aan afvalstoffen.

Wanneer de doorbloeding niet voldoende is, ontstaan er kleine ontstekingen van spieren, pezen en zenuwen. Een ontsteking is een beschadiging van weefsel (zoals ook bijvoorbeeld bij een wondje), wat gepaard gaat met pijn, roodheid, zwelling, warmte en uiteindelijk kan de functie zelfs verstoord worden (niet meer in staat zijn tot het uitvoeren van een bepaalde beweging). 

Een van de eerste symptomen van een ontsteking die opgemerkt wordt, is pijn. Door de pijn worden spieren meer gespannen, waardoor de bloedvoorziening nog verder verminderd. De afvalstoffen hopen zich op en er ontstaat een vicieuze cirkel; pijn, hogere spierspanning, verminderde doorbloeding, ophoping van afvalstoffen, meer pijn, enzovoort. Deze vicieuze cirkel is, als hij eenmaal op gang komt, moeilijk te doorbreken en kan de klachten in stand houden of verergeren.

Ontstekingen kunnen ontstaan in spieren, pezen of zenuwen en kunnen leiden tot een verscheidenheid aan klachten  in de nek, rug, schouders, armen, handen en vingers.
Slechts in 10% van alle gevallen van RSI, kan een duidelijke diagnose kan worden gesteld. Zoals bijvoorbeeld bij het Cervicaal Syndroom, ThoracicOutlet Syndroom, Rotatorcufflaesie, de tenniselleboog of golferselleboog, het Carpaal tunnel Syndroom en de tendinitis de Quervain. Dit houdt in dat bij 90% van alle gevallen geen diagnose gesteld kan worden!

Dit laatste symptoom wordt vaak in een vergevorderd stadium gevoeld en is een belangrijk, waarschuwend signaal, dat veroorzaakt is door ontstekingen of inklemmingen van zenuwen.